podatek od pożyczki od rodziny

W przypadku problemów z płynnością finansową często pierwszą myślą jest zwrócenie się o pomoc do rodziny. Wynika to z niechęci do instytucji bankowych, złych doświadczeń z kredytami, brakiem zaufania do banków. Zdarza się także, że brak jest wystarczającej zdolności kredytowej, wynikającej z nieterminowych spłat wcześniejszych zobowiązań lub braku stabilnej umowy o pracę. Czy od pożyczki od rodziców należy odprowadzić podatek? Ile wynosi?

Pożyczka od rodziny jest dobrą alternatywą dla kredytu bankowego. Warto rozważyć taką możliwość, zwłaszcza, że często może się okazać najtańszą opcją, jeśli chodzi o odsetki i różne koszty dodatkowe. Przyjrzyjmy się jednak kwestii, nad którą zastanawia się wielu z nas – pożyczka od rodziców a podatek – czy jego zapłata jest konieczna?

Regulacje prawne w przypadku pożyczki od rodziców

Prawnie pożyczka udzielana najbliższej rodzinie regulowana jest przez zapisy kodeksu cywilnego (art. 720–724). Określają one sposób działania podczas udzielania prywatnych pożyczek przez osoby fizyczne. Wskazują przypadki, podczas których istnieje obowiązek zgłoszenia pożyczki do urzędu skarbowego celem jej opodatkowania. Możemy tam sprawdzić także informacje o maksymalnej kwocie wolnej od podatku oraz osobach z najbliższej rodziny, które mogą udzielić nam pożyczki bez nadmiernych formalności. 

Jak wygląda umowa pożyczki udzielanej w rodzinie?

W celu zabezpieczenia zarówno pożyczkobiorcy, jak i osoby udzielającej pożyczki, warto spisać umowę, która określi wszystkie szczegóły. Powinna zawierać następujące informacje:

  • datę i miejsce zawarcia umowy,
  • danych osób, które udzielają pożyczki i które ją biorą, z określeniem stopnia pokrewieństwa między nimi,
  • przedmiot umowy, czyli kwotę udzielonej pożyczki, 
  • dane właściciela konta bankowego, na które ma zostać przelana pożyczka oraz jego numer i nazwę banku (w tytule przelewu powinien znaleźć się zapis, że jest to pożyczka rodzinna),
  • procent od pożyczonej kwoty, jeśli występuje,
  • termin zwrotu środków, z rozpisanymi terminami rat, jeśli takie będą występować
  • podpisy stron zawierających umowę. 

Umowa nie musi być sporządzona u notariusza, aby miała moc prawną. Jej posiadanie może okazać się ważne w razie kontroli z urzędu skarbowego, jako potwierdzenie źródła dodatkowych środków na koncie. 

Pożyczka od rodziców a podatek – zasady zgłaszania

Pożyczka od rodziców a podatek to kwestia, nad którą zastanawia się wiele osób. Generalnie każda pożyczka wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), w wysokości 2% liczonych od kwoty pożyczki. Istnieje jednak tak zwana kwota wolna od podatku, wynosząca 9637 zł od jednej osoby w ciągu 5 lat. Warunkiem skorzystania z tego wyjątku jest to, że pożyczka musi pochodzić o najbliższej rodziny, czyli:

  • małżonek,
  • zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki),
  • wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie),
  • pasierb,
  • rodzeństwo,
  • ojczym lub macocha 
  • teściowie. 

Taka pożyczka nie wymaga od pożyczkobiorcy żadnego zgłoszenia i nie jest opodatkowana. Wobec tego, jeśli zdecydujemy się na popularna formę, jaką jest pożyczka od rodziców podatek nie jest płacony. Zwrot pożyczki od rodziny musi jednak zostać udokumentowany.

Jak uniknąć płacenia podatku od pożyczki w rodzinie?

Co w sytuacji, kiedy pożyczka przekracza kwotę 9637, a więc kwotę wolną od podatku? Złożenie deklaracji PCC-3 w urzędzie skarbowym wraz z dokumentem potwierdzającym przekazanie środków pieniężnych pozwoli uniknąć płacenia 2% podatku od pożyczki od rodziny. Liczy się czas – jest tylko 14 dni na dopełnienie tych formalności od daty dokonania przelewu. Z tego przywileju nie można skorzystać jedynie będąc w relacji teściowie – synowa, zięć.

Pożyczki od najbliższej rodziny są w pełni legalnym i wygodnym sposobem na poprawę sytuacji finansowej. Dodatkowo charakteryzują się niskimi kosztami związanymi z brakiem opodatkowania po spełnieniu wyżej opisanych warunków i nieobowiązkowym oprocentowaniem, zależnym od osobistych ustaleń między członkami rodziny.